Чалавечае вымярэнне:
вокны магчымасцяў

Гэты фотапраект узнік, каб нагадаць свету: кожны вызвалены з беларускай турмы — не палітычны пункт у дыскусіі і не лічба ў статыстыцы, а жыццё, што вярнулася на волю.

У 2024–2025 гадах шэраг гуманітарных перамоў прывёў да вызвалення дзясяткаў палітычных зняволеных у Беларусі. Упершыню за многія гады магчымасць больш маштабных вызваленняў стала рэальнай. Кожны, хто выходзіў на волю, праходзіў праз вузкае акно магчымасцяў, адкрытае дзякуючы дыялогу і заснаванае на павазе да чалавечай годнасці.

Фотапраект фіксуе менавіта гэты момант. Людзей, якія загаварылі, заплацілі цану і былі зведзены да сімвалаў рэпрэсій. Наш праект імкнецца вярнуць ім суб’ектнасць і чалавечнасць. Мы хацелі бачыць людзей, а не іх траўмы — зафіксаваць іх устойлівасць, здольнасць радавацца і жаданне пачаць жыццё нанова.

Падчас здымак яны гаварылі не пра палітыку і не пра турму, а пра простыя моманты, якія цяпер адчуваюцца як прывілей: пра сям’ю, пра магчымасць глядзець у адкрытае неба, пра свае дамы, споведзь аб якіх адзначана цёплай пяшчотай і тужлівай настальгіяй. Іх ціхае, часта выпраменьваючае выражэнне твару нагадвае нам, што насамрэч значыць свабода.

Гэта не гісторыя пра пакуты; гэта гісторыя пра глыбокую чалавечую здольнасць рухацца наперад пасля трагедыі.

Удзельнікі фотапраекту ўжо на волі і аднаўляюць свае жыцці, аднак тысячы іншых застаюцца за кратамі. Ім таксама патрэбны гэты шанец.

Мы верым, што Еўропа цяпер стаіць перад уласным крытычным акном магчымасцяў. Гуманітарны шлях да новых вызваленняў ужо пачаўся, і наступны крок належыць Еўрапейскаму саюзу: ператварыць каштоўнасці ў дзеянне і забяспечыць большасці беларусаў магчымасць жыць свабодна — дома, у сваёй краіне. Мы хочам, каб Еўропа бачыла не толькі геапалітыку і барацьбу, але і людзей, дзеля якіх усё гэта робіцца.

Фотавыстава — запрашэнне да ўсіх трымаць у цэнтры ўвагі чалавечае і гуманітарнае вымярэнне праблемы палітзняволеных. Яны не проста аб’ект палітычнага торгу; гэта людзі, чые жыцці павінны быць уратаваныя.